Odliczenia z tytułu przekazanych darowizn

Darowizny

Przekazane kwoty darowizn podlegają odliczeniu od uzyskanego w roku podatkowym dochodu lub przychodu.

Podarować można pieniądze, krew albo towary (rzeczy). Jeżeli jesteś przedsiębiorcą pamiętaj, że nie odliczysz darowizn wytworzonych lub nabytych produktów spożywczych, o ile zaliczyłeś je wcześniej do kosztów uzyskania przychodów. W takim wypadku konieczna będzie korekta kosztów.
Ważny też jest też ich przeznaczenie. I przeznaczone tylko na cel:

1. pożytku publicznego,
2. kultu religijnego,
3. charytatywno-opiekuńcze kościoła lub kościelnych osób prawnych,
4. krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi,
5. publicznym szkołom na cele kształcenia zawodowego,
6. organom prowadzącym jednostki oświatowe.
7. na cele odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie.

mogą podlegać odliczeniu.

Skorzystają więc z niego podatnicy, którzy byli opodatkowani według skali podatkowej (odliczenie od dochodu) lub zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych (odliczenia od przychodu) i posiadają dowody, z których wynika wysokość poniesionych wydatków. Płatnicy podatki liniowego nie skorzystają z tej możliwości.

Jak dokonać odliczenia?

Odliczeń dokonuje się:

• w trakcie roku podatkowego przy obliczaniu zaliczek na podatek przez podatników osiągających dochody
  
  1. z działalności gospodarczej
  2. z najmu, dzierżawy
  podlegające opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej,
• po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu podatkowym PIT 36, PIT 37.

Dokładne dane w zakresie przekazanych kwot wykażesz w załączniku PIT/O. W nim należy więc wskazać:

• kwotę przekazanej darowizny,
• kwotę dokonanego odliczenia oraz
• dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę i adres.

1. Darowizny na cele pożytku publicznego

Darowizny takiej można dokonać na rzecz organizacji pozarządowych, fundacjom i stowarzyszeniom, w tym stowarzyszeniom jednostek samorządu terytorialnego, spółdzielnie socjalne, spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie – które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

Na jaki cel?

Przekazana darowizna musi więc zostać spożytkowana na zadania w zakresie:

• pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób,
• wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
• działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym,
• działalności charytatywnej,
• podtrzymywania i upowszechnienia tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej,
• działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego,
• ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 618, z późn. zm.),
• działalności na rzecz osób niepełnosprawnych,
• promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy,
• działalności na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn,
• działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym,
• nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania,
• wypoczynku dzieci i młodzieży,
• kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego, wspierania i upowszechniania kultury fizycznej,
• ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego,
• turystyki i krajoznawstwa,
• ratownictwa i ochrony ludności,
• pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą,
• przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym.

Czyli odliczysz darowizny przekazane na rzecz m.in.:

• ochotniczej straży pożarnej,
• koła gospodyń wiejskich,
• diecezji,
• parafii,
• Caritas Polska,
• klasztorów,
• zakonów,
• seminarium duchownego prowadzonego przez kościoły i związki wyznaniowe,
• Radia Maryja i Telewizji Trwam,
• szkół (przedszkoli) niepublicznych (o kwalifikacji szkoły lub przedszkola jako organizacji pozarządowej decyduje charakter podmiotu, który zakłada i prowadzi tę szkołę lub placówkę; za organizację pozarządową można uznać tylko taką szkołę lub placówkę, która nie jest zakładana lub prowadzona przez przedsiębiorcę),
• fundacji realizujących cele pożytku publicznego,
• Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy,
• stowarzyszeń realizujących cele pożytku publicznego,
• szpitali za granicą, gdy są organizacją pozarządową realizującą cele pożytku publicznego,
• UNESCO Polska,
• szkolnego koła PCK
• schroniska dla bezpańskich psów i kotów, które jest oddziałem terenowym Towarzystwa Opieki Nad Zwierzętami.

Nie podlegają natomiast odliczeniu darowizny przekazane m.in. na rzecz:

• jednostki sektora finansów publicznych (tj. instytucji, której organem założycielskim jest jednostka samorządowa np. powiat):
  1. szkoły publicznej,
  2. biblioteki publicznej,
  3. komendy policji,
  4. domu dziecka,
• rady rodziców działającej w oparciu o przepisy ustawy o systemie oświaty, w szkołach i przedszkolach publicznych, jak i niepublicznych,
• partii politycznych,
• związków zawodowych i organizacji pracodawców;
• samorządów zawodowych;
• fundacji utworzonych przez partie polityczne;
• osób fizycznych;
• osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.
• jeżeli przekazana darowizna została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, odliczona już wcześniej od dochodu (przychodu) albo została zwrócona w jakiejkolwiek formie.

Kliknij i rozlicz każdą ulgę w PIT 2024 w Programie PIT Format >>

Jak udokumentować darowiznę ?

Pamiętaj, że przekazanie darowizny będziesz musiał w razie kontroli udowodnić, dlatego w przypadku darowizn pieniężnych przechowaj wszelkie dowody wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego. Natomiast gdy przekazałeś ją w formie innej niż pieniężna będziesz musiał dysponować dokumentem, z którego wynikać będzie wartość tej darowizny (np. pisemna umowa darowizny lub akt notarialny). Należy również posiadać oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny, nie wymagane w przypadku darowizny pieniężnej.

W przypadku organizacji spoza terytorium RP podatnikowi przysługuje takie odliczenie pod warunkiem:

• udokumentowania przez podatnika oświadczeniem tej organizacji, iż na dzień przekazania darowizny była ona równoważną organizacją do organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 32) ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, realizującą w/w cele
• istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium organizacja posiada siedzibę.

Jaki jest limit odliczenia?

Łączna kwota odliczeń nie może przekroczyć w roku podatkowym 6% dochodu. Limit ten jest wspólny z odliczeniami z tytułu darowizn na cele kultu religijnego oraz honorowego krwiodawstwa.

Jeżeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę darowizny uważa się całą wartość towaru wraz z podatkiem VAT. Podatnicy podatku od towarów i usług pomniejszają wartość brutto o tą część podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami podatkowymi z tytułu dokonania tej darowizny. Wiedź też, że wartość darowizny nie może być wyższa niż wartość rynkowa.

Co w przypadku zwrotu?

Jeżeli organizacja, której przekazałeś darowiznę, z jakiś przyczyn zwróci Ci ją w całości lub części, pamiętaj o konieczności poinformowania urzędu skarbowego w zwróconej Tobie darowiźnie i masz na to miesiąc od dnia dokonania zwrotu. Będziesz musiał też w zeznaniu za rok podatkowy, w którym otrzymałeś ten zwrot, doliczyć otrzymane kwoty do ponownego opodatkowania.

2. Darowizny na cele kultu religijnego

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ograniczają podmiotów, na rzecz których dokonane darowizny na cele kultu religijnego podlegają odliczeniu od dochodu darczyńcy. Ważny jest cel szeroko pojmowany kultu religijnego.

Czym jest kult religijny?

Kult religijny oznacza zewnętrzny aspekt religijny, to ogół obrzędów religijnych, całokształt czynności religijnych. Zatem przekazana darowizna ma być przeznaczona na realizację wszelkich aspektów życia religijnego. Przekazując darowiznę warto jest w dowodzie zapłaty jednoznacznie wskazać cel, na jaki ma być ona przekazana, by uniknąć kwestionowania przez urzędnika jej celowości.

Komu może być przekazana?

Darowizny na cele kultu religijnego to m.in. darowizny przekazywane:

• kościołom,
• związkom religijnym i kościelnym osobom prawnym (zakony, parafie)

na budowę czy remont, wyposażenie, czy też zakup przedmiotów liturgicznych. Przekazana darowizna nie musi być wyłącznie pieniężna, może być również świadczenie w naturze, np. paleta cegieł na budowę kościoła.

Limit odliczenia

Odliczenie na cele kultu religijnego podlega łącznemu limitowi z pozostałymi darowiznami do wysokości 6% dochodu (przychodu).

3. Darowizna na cele kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą

Te darowizny zaliczysz do kategorii darowizn wynikających z odrębnych ustaw i mogą być odliczane w pełnej wysokości, nawet do 100% osiągniętego dochodu. Odliczysz więc całą wartość dokonanej darowizny.

Prawo odliczania darowizn na cele charytatywno-opiekuńcze wynika z następujących ustaw o stosunku państwa do kościoła:

1. Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej
2. Polskiego Autokefalicznego Kościoła
3. Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej
4. Kościoła Chrześcijan Baptystów w Rzeczypospolitej Polskiej
5. Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej
6. Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Rzeczypospolitej Polskiej
7. Kościoła Zielonoświątkowego w Rzeczypospolitej Polskiej
8. Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej
9. Kościoła Polskokatolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej
10. Kościoła Katolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej
11. Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej.

Działalność charytatywno-opiekuńcza kościoła obejmuje m.in.:

• prowadzenie zakładów dla sierot, starców, osób upośledzonych fizycznie lub umysłowo oraz innych kategorii osób potrzebujących opieki;
• prowadzenie szpitali i innych zakładów leczniczych oraz aptek;
• organizowanie pomocy w zakresie ochrony macierzyństwa;
• organizowanie pomocy sierotom, osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami, ofiarom wojennym, znajdującym się w trudnym położeniu materialnym lub zdrowotnym rodzinom i osobom, w tym pozbawionym wolności;
• prowadzenie żłobków, ochronek, burs i schronisk;
• udzielanie pomocy w zapewnianiu wypoczynku dzieciom i młodzieży znajdującym się w potrzebie;
• krzewienie idei pomocy bliźnim i postaw społecznych temu sprzyjających;
• przekazywanie za granicę pomocy ofiarom klęsk żywiołowych i osobom znajdującym się w szczególnej potrzebie.

Kliknij i rozlicz każdą ulgę w PIT 2024 w Programie PIT Format >>

Potrzebne dokumenty

Pamiętaj, że musisz dysponować pokwitowaniem odbioru darowizny wystawionym przez obdarowanego oraz sprawozdaniem o przeznaczeniu darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, które obdarowany musi przekazać darczyńcy w okresie dwóch lat od otrzymania darowizny. Ważny jest też dowód wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku innym niż rachunek płatniczy. W przypadku darowizny innej niż pieniężna musisz dysponować dokumentem, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę, wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

Pamiętaj tymi dokumentami musisz dysponować w razie kontroli podatkowej, nie dołączasz ich do Twojego zeznania.

Co w przypadku zwrotu?

W przypadku zwrotu dokonanej darowizny, jesteś, jak w przypadku darowizny na cele pożytku publicznego, obowiązany przekazać urzędowi skarbowemu informację o zwróconej podatnikowi darowiźnie, w terminie miesiąca od dnia dokonania zwrotu i dokonać doliczenia do podatku.

4. Darowizna na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi oraz oddanie osocza (COVID-19)

Jako honorowy dawca krwi oddałeś nieodpłatnie krew lub jej składniki i zostałeś zarejestrowany w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi, np. regionalnym centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa. Z tego tytułu przysługuje Ci odliczenie od dochodów dla rozliczających się na zasadach ogólnych lub przychodu dla opodatkowanych ryczałtem ewidencjonowanym. Wiedź też, że jeżeli oddałeś honorowo krew w stacji krwiodawstwa z przeznaczeniem dla konkretnej osoby również przysługuje Ci prawo skorzystania z tej ulgi.

Przedmiotem darowizny jest oddana bezpłatnie krew jak również osocze lub inne składniki krwi. Wszelka odpłatność eliminuje możliwość skorzystania z tego odliczenia, pod tym pojęciem nie mieści się jednakże otrzymana po jej oddaniu czekolada lub soczki, to jedynie sposób rewitalizację organizmu.

Jak w przypadku pozostałych ulg odliczeniu z tego tytułu nie podlegają darowizny zaliczone do kosztów uzyskania przychodów albo odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Dodatkowo osoby, które przeszły zakażenie Dovid-19 i oddały osocze mogą skorzystać z dodatkowego odliczenia za jego oddanie. W tym celu należy posiadać zaświadczenie, z którego będzie wynikać ilość bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników.

Jak obliczyć wartość darowizny krwi?

Obliczając wartość darowizny przekazanej na cele krwiodawstwa należy pomnożyć ilość (wyrażoną w litrach) oddanej nieodpłatnie krwi lub jej składników przez kwotę ekwiwalentu pieniężnego przysługującego za litr pobranej krwi, tj. 130 zł. Jeżeli więc oddałeś jednocześnie i krew i osocze odliczysz łącznie wartość oddanej krwi i osocza, ilość każdej z nich pomnożysz przez obowiązujący ekwiwalent.

Mężczyzna w ciągu roku może oddać maksymalnie 2,7 l krwi, a kobieta 1,8 l. Osocza można oddać więcej, bo aż 25 litrów. Oznacza to, że maksymalne odliczenie z tego tytułu może wynieść dla mężczyzn 351 zł, a dla kobiet – 234 zł zakresie oddanej krwi i 3250 zł z tytułu oddanego osocza.

Wymagane dokumenty

Wysokość dokonanej darowizny należy udokumentować zaświadczeniem jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników przez krwiodawcę. Zaświadczenia tego oczywiście nie dołączasz do zeznania, jednakże przechowaj je przez wymagane 5 lat, by przedstawić w razie ewentualnej kontroli.

Limit ulgi

Ulga przysługuje w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew określonego przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy.

Odlicza się kwotę faktycznie dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwotę stanowiącą 6% dochodu darczyńcy. Limit ten jest wspólny z odliczeniami z tytułu darowizn na cele kultu religijnego oraz na działalność pożytku publicznego.

Jak dokonać odliczenia?

Odliczając darowizny obowiązany jesteś w zeznaniu podatkowym wykazać kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację właściwej jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi, w szczególności jej nazwę i adres.

Jeżeli jesteś podatnikiem zarówno podatku na zasadach ogólnych i ryczałtu ewidencjonowanego i składasz dwa zeznania, np. pit-37 i pit-28, możesz część darowizny na cele krwiodawstwa odliczyć w jednym zeznaniu od przychodu (pit-28), a część w drugim od dochodu (pit-37 albo pit-36). Upewnij się jednak, czy dwa razy nie odliczyłeś tej samej kwoty.

5. Ulga na cele kształcenia zawodowego

Ulga na cele kształcenia zawodowego jest ulgą od dochodu i dotyczy ona przekazania szkołom materiałów dydaktycznych lub środków trwałych, pod warunkiem jednak, że są one kompletne, zdatne do użytku i nie są starsze niż 12 lat. Z odliczania tego będzie można skorzystać po raz pierwszy w rocznym rozliczeniu podatkowym dokonywanym za 2019 r.

Komu przysługuje ulga ?

Mogą z niej skorzystać przedsiębiorcy opodatkowani zarówno na zasadach ogólnych, liniowo wg stawki 19% oraz ryczałtem ewidencjonowanym.

Komu można przekazać materiały dydaktyczne?

Darowiznę tę można przekazać:

• publicznym szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe, o których mowa w art. 4 pkt 28a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w więc np.:
  • pięcioletnim technikum,
  • trzyletnim branżowym szkołom I stopnia,
  • dwuletnim branżowym szkołom II stopnia,
  • szkołom policealnym dla osób posiadających wykształcenie średnie lub wykształcenie średnie branżowe, o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku,
  • szkołom artystycznym.
• publicznym placówkom i centrom, o których mowa w art. 2 pkt 4 tej ustawy, czyli, placówkom kształcenia ustawicznego oraz centrum kształcenia zawodowego, umożliwiającym uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych.

Uwaga!

Nie odliczymy więc tej ulgi, gdy przekażemy ją szkołom prywatnym. Jak również nie będą podstawą do jej odliczenia darowizny przekazane na rzecz rady rodzicielskiej, czy komitetu rodzicielskiego.

Ile można odliczyć?

Kwota tego odliczenia nie może przekroczyć 6% dochodu, a dla ryczałtowców przychodu. Należy jednak mieć na uwadze, że jest to limit wspólny z pozostałymi darowiznami, takimi jak darowizny na cele krwiodawstwa, cele pożytku publicznego oraz kultu religijnego.

Podatnicy podatku VAT powinni mieć też na uwadze, iż jako wartość odliczenia należy przyjąć wartość netto przekazanych materiałów powiększoną o podatek VAT, ale tylko w tej części, co do której nie przysługiwało mi odliczenia podatku naliczonego względem dokonania tej darowizny na gruncie ustawy o VAT.

Pamiętajmy, też że podstawą tego odliczenia musi być dowód jej przekazania, na którym muszą znaleźć się dane identyfikujące ciebie jako darczyńcę, wartość przekazanej darowizny oraz oświadczenie obdarowanego, że darowiznę przyjął.

Należy mieć też na uwadze, że darowizny te nie mogą być zwrócone jakiejkolwiek formie, ani nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, czy też uprzednio odliczonych od dochodów.

Miejmy też na uwadze, że nie mogą to być przekazane kwoty pieniężne, a wyłącznie składniki majątku trwałego oraz że ulgi tej nie możemy przenieść na kolejne lata, jeżeli nie starczy nam dochodu na jej odliczenie, w takiej sytuacji ulga ta przepadnie nam.

Jaką deklarację wypełnić ?

Darowiznę tę można odliczać w deklaracjach PIT-37, PIT-36, PIT-36L  oraz PIT-28. Wykażemy wykazać w załączniku PIT/0 , gdzie podać będzie trzeba oprócz kwoty darowizny, także dane identyfikujące obdarowanego.